clary-kuzola.reismee.nl

Robbeneiland en Waterfront...

Vandaag vroeg uit de veren: het bezoek aan Robbeneiland stond op het programma. Vanaf 7 uur ontbijten en om 7.45 uur gingen de wandelaars op pad, de overigen om 8.00 uur met de taxi, waaronder mijn persoontje. Ik ging met de wandelaars weg en kwam onderweg tot de ontdekking dat ik de kopie van mijn paspoort vergeten was. Lekker slim...
Het lukte ons als groep bij elkaar de boot op te gaan. Da's best knap met zoveel vrouwen die van alles zien onderweg of nog even naar de wc moeten e.d.
Halverwege werd Agnes behoorlijk zeeziek, zo vervelend voor haar. Een van de bemanningsleden wilde haar naar buiten brengen. Ik weet niet of het was omdat ze onvast liep of omdat ze niet wilde, maar op een gegeven moment tilde bij haar op en bracht haar naar buiten, onder luid gejoel van de koorleden. Over resoluut gesproken...Op de terugweg hebben we haar op het bovendek gezet en op het hart gedrukt dat ze haar ogen op de horizon gericht moet houden.

Ergens onderweg begonnen we te zingen en wow: meteen aansluiting bij een paar vrouwen. Zo enthousiast en verrast. Heerlijk gezongen met z'n allen: Baba mnumzane, Hamba nathi, Umakoti en Asimbananga. Bij het laatste nummer reageerden ze heel heftig. We stopten, want we dachten dat het zingen van dit lied mogelijk misplaatst was. Gelukkig lag het anders: ze werden overmand door de emoties. Daarna opnieuw met z'n allen ingezet en we zongen het samen regelrecht uit onze harten!

Verwachtingsvol kwamen we aan op Robbeneiland. Voordat de bus vertrok, nam de gids zijn tijd voor een praatje en ook bij het huisje waar Robert Sobukwe jaren in eenzame opsluiting heeft gezeten vertelde hij honderduit en dito bij de steengroeve. Bij de stop waar we foto's konden maken van de Tafelberg en wat te drinken konden nemen gaf hij ons 180 seconden. Bleek achteraf geen grapje. Denk dat we daar wel 20-30 minuten zijn blijven hangen, maar hij maande ons niet om in te stappen. Uiteindelijk hadden we maar een half uurtje om de gevangenis zelf te bezoeken.

Veel te kort. De andere gids daar raffelde het af en liep alweer door voordat de laatsten van de groep op de plek waren waar hij zijn informatie spuide. Heel, heel jammer.Waar de meesten van ons zo naar uitgekeken hadden, eindigde min of meer in een kater.
Bj terugkomst nog wel een een soortement klacht ingediend, maar dat zal niet zoveel meer helpen; morgen vertrekken we naar Stellenbosch.

Op advies van James van Uthando hebben we contact opgenomen met Linzi van de late radio-uitzending Capetalk. Zij is vanmiddag naar de Waterfront gekomen, waar we met de mannen om 2 uur zouden zingen. Maar dis is Africa, mèn.... uiteindelijk gebeurde dat pas om half 5 en is Linzi met alleen wat informatie naar huis gegaan. Mogelijk morgenavond in de uitzending nog een gesprek met haar. Wel nog een telefonisch interview gehad met een journalist van een krant uit Khayelitsha. Hij was eerder deze week mee bij gezamenlijke optredens met SUA en had daar al veel opnames gemaakt. Morgen komt het artikel in de krant. Spannend....

Het optreden met de guys was leuk, veel publiek. We zouden eerst alleen Sono semali doen, maar Shosholoza en de National Anthem werden toegevoegd. De vierde ben ik vergeten. Sorry, seniorenmomentje....
Daarna was het de beurt aan de Major Voices, die bij Uthando voor en met ons gezongen hadden.

Verder kwam SUA nog aan bod en ook daar werden we uitgenodigd om mee te doen. Voor een vrije middag hebben we nog best veel gezongen.

Verder twee goede berichten:

1. Hiltje reageert goed op de medicatie van de dokter. Zij had een dubbele oorontsteking. Pijnlijk...

2. Heb m'n horloge weer gevonden. Lag onderin m'n rugtas...

Verder hebben we een triest bericht ontvangen van het koor Simunye waar we zaterdag mee zouden zingen in Franschhoek. 3 van hun leden zijn afgelopen week omgekomen bij een auto-ongeluk en de dirigent moet zijn rechteroog missen. Afgrijselijk... Dit weekend is de begrafenis. We hebben onze hulp aangeboden, voor zover wij al iets kunnen doen...

Uthando

En wij maar denken dat we op de top zaten van onze belevenissen. Nou, mooi niet!
James Fernie en Xolani van Uthando kwamen ons in hoogsteigen persoon ophalen. Ons gezelschap werd nog uitgebreid door Fréderique en Emanuel uit Frankrijk, die spontaan iedereen met een hand en 3 zoenen begroetten. Die kun je er wel bij hebben.

Het eerste project dat we bezochten, was een lagere school. Uthando heeft zich sterk gemaakt voor de moestuintjes en de betonnen badmintontafels bij de scholen, zodat de kinderen al jong met het verzorgen van de planten en met sport in aanraking kunnen komen. Degene die dit beheert trakteerde ons op een prachtig gedicht over bomen.

In de school zelf stond het schoolkoor te wachten en de marimbaspelertjes. Deze laatsten begonnen de muzikale uitwisseling, gevolgd door het schoolkoor, Kuzula, soms versterkt met de zangers van SUA en SUA zelf. Dit rondje herhaalde zich nog een keer, maar eerst kwam de danser met de blikdekseltjes nog aan bod. Hoe jong het publiek ook was, ze waren ontzettend enthousiast over onze kunsten. Wij zongen Sanbonani, Baba Mnumzane, Sono semali en het National anthem. Meteen daarna zong SUA de ANC-versie op een aanstekelijke, ritmische manier.


Daarna gingen we naar de dagbesteding van de ouderen. Xolani vertelde dat deze mensen 'seasoned people' worden genoemd. Wat een prachtige benaming voor mensen die de nodige levenswijsheid hebben opgedaan en als zodanig op waarde worden geschat. Daar kunnen ze in Nederland nog een voorbeeld aan nemen. En nog dánsen deze mensen, onvoorstelbaar. Zingen en dansen houdt dus blijkbaar jong. We weten wat ons te doen staat, meiden: blijven zingen en vooral dansen!


Hier waren de mensen verdeeld d.m.v. de kleur van hun shirt: wit, blauw of oranje. Iedere groep kwam aan bod met heerlijk aanstekelijke liedjes en wij werden natuurlijk ook weer uitgenodigd. Dezelfde songs als eerder zongen en blonk Jane nog uit met een prachtige uitvoering van Thula Siswe. En ook nu weer zulke leuke, enthousiaste reacties. Voordat we vertrokken werd er een grote knuffelronde gehouden. Ik ben nog nooit zo vaak tegen zulke gewéldige boezems gedrukt....

We vervolgden onze weg naar Ekhaya eKasi, een restaurant dat tot het Uthando-project hoort. Hier werden we verwelkomd door de Major voices, die behalve goed zingen ook nog eens goed konden dansen, heerlijk om naar te kijken. En terwijl wij de omzet van het daaraan verbonden winkeltje verhoogden (heb mooie oorhangers gescoord), werd alles klaar gezet voor het eten. De mensen in de keuken hadden geweldig hun best gedaan, het was heerlijk! Xola Ncethani liet een videoclip zien, waarin hij een prachtig lied zong. Misschien iets voor Kuzola?

Na de lunch bezochten we nog het theater van de Chris Hani secundary school en de Zama dansschool. Hier was een groep jonge kinderen bezig met een balletles, zo schattig!

Hun leraar vroeg of wij als dank een lied wilden zingen en de reactie van een van de meisjes toen wij in haar taal zongen.... onbetaalbaar! Eerst zette ze heel grote ogen in opperste verbazing op en daarna ze kreeg me toch de slappe lach...! We moesten moeite doen om niet voluit met haar mee te lachen. Bij Umakoti vroegen we of degene die het kenden bij ons wilden komen staan om mee te zingen. Na de eerste paar durfals kwam uiteindelijk de hele balletklas bij ons staan. Dan klonk met die schuchtere kinderstemmetjes de eerste regel van het lied en zongen wij 'siyavuma'. Wat een heerlijk besluit van weer een prachtige dag!

Dag met de guys van Khayelitsha United Mambazo choir

Wat was het een heerlijke dag vandaag! Vanmorgen ging er al bijtijds een heel legertje vrouwen op pad om boodschappen te doen voor de lunch en om te tasjes voor de guys te vullen.

En Wendy, die lieverd, haalde ze weer allemaal op voor ons.
Al wachtende zongen we in de tuin wat liedjes, zonnetje erbij, graadje of 20-25.... wat wil een mens nog meer...
Met de hulp van Andisiwe en Simphiwe waren er taxi's geregeld en dat ging allemaal prima.

Bij aankomst stiefelden we eerst allemaal het grote gebouw in, wat Toiny en ik nog kenden van de vorige keer. Mis! Dat was nu de creche geworden en wij hadden de workshop in het gebouw ernaast, wat vroeger de creche was. Bij het zien van al die prachtige kindjes smolt heel Kuzola in liefhebbende oma's!

De ruimte waar wij de workshop hadden was een stuk kleiner, maar heel goed te doen.
Na de eerste kennismaking werd er hevig overlegd tussen Toiny en de guys, waarna er 2 liedjes uit de hoge hoed kwamen rollen: Mandi en Dumisani. Het laatste lied is een beetje jazzy, heel lekker. Het bevatte bovendien de naam Kuzola. We strelen ons met de gedachte dat ze de tekst speciaal voor ons hebben aangepast. Dat kan niet anders, gezien de vertaling van Arthur: De hele wereld zal onze naam vereren, de kracht van de naam Kuzola zal de dood, zonden en de armoede overwinnen. De kracht van de naam brengt vreugde; jullie muziek brengt vreugde.
Zo, dat is me nogal wat zeg! Wat een verantwoording! Als die last maar niet te groot wordt voor onze schouders....


We hebben de guys een heel oud Nederlands liedje geleerd, wat spontaan opkwam toen we in de tuin aan het zingen waren: daar bij de waterkant. Wij en andere toehoorders hadden er zo'n lol in, dat ervoor gekozen is om dat de mannen te leren. Ze leken het ook leuk te vinden. Wie weet horen we het later terug met een Afrikaanse twist, da's pas lachen!

We hadden wat laat geluncht bij de mannen, dus echt trek hadden we niet vanavond. Er zijn wat lichte etenswaren gehaald en daarmee hebben we lekker in de tuin gegeten.

Da's wat anders dan elfstedenkoorts! Dat lijkt ook zo ver weg - letterlijk en figuurlijk. Maar ik heb begrepen dat dit weekend de dooi alweer in gaat zetten. Toch wel jammer...

Jantine, jij en Maria krijgen de hartelijke groeten van Lennox en zijn vrouw.

En wat ben ik ook weer blij met jullie reacties! Dank jullie wel maar weer!

Dagje rustig

Vandaag hadden we een rustdag; ieder trok zijn eigen plan en ging met 2 of meer haars weegs, naar het centrum, met de hop-on-hop-off door de stad, naar de tafelberg of lion's point, vul maar in....
Toiny, Elli en ik gingen naar de Waterfront om daar met Simphiwe verder af te praten voor de workshop morgen bij de mannen van Khayelitsha United Mambazo Choir. Ook Andisiwe kwam die kant op om ons naar een winkel te brengen waar een djembe aangeschaft kon worden. Het bleek nl. goedkoper om hier een nieuwe aan te schaffen - en daar waar hij nodig was achter te laten - dan om er eentje mee te nemen met British Airlines vanuit Nederland.

's Middags hebben we bij de Pan African Market wat rondgekeken en rond etenstijd gingen we een vorkje prikken in een van de restaurants in de Main Street. Het eten was heerlijk, maar de kok nam zijn tijd; we waren 5 minuten te laat voor de geplande repetitie. Oepsie...

Btw: had ik nog niet gemeld, maar ik ben 2 dingen kwijtgeraakt: m'n bankpas - vermoedelijk in Langebaan (ja, ik heb hem al geblokkeerd) en m'n horloge - waarschijnlijk in Muizenberg toen ik m'n rugtas afdeed. Maar op de een of andere manier kan ik er niet wakker van liggen. Ik leef nog - en hoe!

Ook nog vergeten te zeggen dat ik zaterdag van een aantal dames van het koor een overheerlijke fles Raka heb gekregen, als een soort dankjewel voor bewezen diensten. Ik schoot er spontaan vol van....
Thnx, ladies, ik ga er lekker lang met kleine nipjes van genieten. Mwah mwah!

Dag met Andisiwe

Zondagavond was ik te moe om te schrijven, zeker na het nog het spelletje kraken....   en maandagavond kon ik geen verbinding krijgen met de server. Maarrrr... hier is-ie dan:

Wat een dag! Ik weet eigenlijk niet zo goed waar ik moet beginnen: zoveel indrukken en emoties! Ik zal vast wat vergeten, maar dat moeten jullie me dan maar vergeven.
Vanmorgen eerst gerepeteerd in de tuin, terwijl we op de taxi's naar Andisiwe zaten te wachten. Al wachtende maakte Wendy van Altona een paar foto's van ons. 

Later bleek dat er problemen waren met die busjes: er schijnt een strijd te zijn tussen 2 rivaliserende taxibedrijven; vanmorgen raakten de busjes daarbij betrokken, met schietpartij en al. De chauffeur ging begrijpelijk terug naar Khayelitsha, zonder ons opgehaald te hebben. Uiteindelijk kwamen we anderhalf uur later bij de kerkdienst aan, maar die was nog volop bezig.   

Het moment dat we daar binnengingen, samen met het koor van Andisiwe, was onbeschrijflijk. We werden ondergedompeld in hun warmte, hun gezongen welkom. Bij praktisch ons allemaal liepen spontaan de waterlanders over de wangen.   Wat was dat hartverwarmend!   Ook tijdens de preek werd door de voorganger gememoreerd hoe belangrijk ons bezoek was voor de gemeenschap in Khayelitsha. Tot op dat moment hadden we ons dit niet zo gerealiseerd. 

Tijdens de dienst werden zowel Save us all (SUA) en wijzelf uitgenodigd om te zingen: Baba Yeh, Hamba Nathi, en samen met Save us all het National Anthem. Geweldig om te zingen met die krachtige basstemmen achter ons!
Dat we in de zwarte talen zongen, vonden ze al verrassend, maar toen we ook nog gingen bewegen, was het gejoel niet van de lucht.   
Na de dienst gingen we naar het huis van Andisiwes moeder. Hier was onder een groot tentdoek een lange tafel neergezet voor de eregasten - Kuzola dus. Wij kregen daar gewoon een privé-show van de jonkies die een dansgroep vormen. Ze dragen van die blikdekseltjes om hun onderbenen en met veel stampen wordt een leuke show neergezet.

 
.  
 

Er was niet alleen gekookt voor ons, maar ook voor iedereen die daar optrad en zong en de familie en vrienden eromheen.Na het eten mochten wij nog wat laten horen. Het werd Sanbonani, gevolgd door Baba Mnumzane. Luid gejuich en geklap bij dat laatste lied. Bij Sono semali kwamen de mannen erbij staan om de baspartij te versterken. Man, wat zingt dat toch lekker!
Daarna was het moment aangebroken om de presentjes uit te wisselen. Andisiwe had voor het hele koor prachtige Afrikaanse slippers, zodat we altijd aan haar en haar koor zouden denken als we ze zouden dragen. De avond tevoren had ze nog de maten opgevraagd en nu wisten we waarom. :-)  Daarna werden er twee rijen gevormd, zodat iedereen van Kuzola tegenover een van de zangers/zangeressen stond en aan hem/haar met een hand en een zoen de tas kon overhandigen. Het was een schot in de roos: de appeltjes, snoepjes en het water werden meteen al gegeten en gedronken en de andere levensmiddelen waren ook meer dan welkom.
Hierna weer met z'n allen - Kuzola en Save us all GC - in de busjes, gewoon bij elkaar op schoot. We gingen naar het theater, waar een battle aan de gang was tussen 2 gospelkoren. Geweldig om mee te maken, wat een stemmen!

Wij mochten met SUA GC als intermezzo optreden. Ook hier ging het publiek weer uit z'n dak bij Baba Mnumzane. Weet niet of het door het liedje kwam of omdat we erbij gingen bewegen, of beide.    Andisiwe en Toiny stonden allebei voor het gezamenlijke koor en de wisselwerking tussen beiden was prachtig om te zien. En wij zongen daardoor ook de sterren van de hemel. Wat een feest was dat!
Om een uur of half 8 waren we pas weer thuis, doodmoe en helemaal onder de indruk van wat ons allemaal was overkomen vandaag. En dit was nog maar de eerste hele dag! Dat belooft wat!

Aankomst van de groep

De groep is compleet! Nou ja, bijna dan.... we zullen het zonder Renée moeten stellen en zij zonder ons. Maar in gedachten zijn we wel bij elkaar, hoor!

Vanmorgen al om 6 uur op, zodat we op tijd de huurauto konden terugbrengen en gepikt en gesteven mèt Andisiwe en 3 anderen klaar stonden om de groep te verwelkomen: 'Salaleo!' Na het begroetingsritueel zochten we de bus op, een 22-seater met een aanhanger voor de koffers. Onvoorstelbaar dat in zo'n klein ding zoveel koffers opgeborgen konden worden. Wat heet: er konden er nog wel 8 of zo bij! Ongelooflijk!

Bij aankomst in het hotel waren ze al druk bezig om de scrambled eggs en bacon te maken en na het ontbijt kon ieder naar de kamer om uit te pakken en/of wat te rusten.
De eerste groep die ook Afrikaanse telefoonnummers wilde, ging alvast met Andisiwe naar de Waterfront; de tweede groep ging met mijn persoontje een goede anderhalf uur later. Voor die tijd nog met Anneke en Gerda inkopen gedaan om de tasjes van Save us all GC te vullen. Wendy van Altona was zo lief om ons te rijden, de schat!

Iedereen heeft nu een keer de route naar de waterfront en terug gelopen, dus die weg kennen ze nu. :-)
De groepen hebben elkaar door communicatiemisverstanden niet meer terug kunnen vinden, maar uiteindelijk hebben we allemaal heerlijk gegeten.

Om 20 uur hadden we nog even een korte repetitie: Hamba Nathi, Baba yeh en de National Anthem, gevolgd door nog een bespreking met de ZA-reiscommissie.
En nu? Nu met een lekker glaasje wijn deze blog aan het schrijven. Het lijkt net of ik aan de drank ben... Dat is niet zo, hoor, maar de wijn is wel vurrukkulluk hier. ;-)
Nou luitjes, de hele goegemeente is stil en ik ga ook een tukkie doen, want morgen moeten we fris en fruitig aantreden voor ons bezoek aan Khayelitsha, de gospelmis en het koor van Andisiwe.

Tot morgen!

Muizenberg

Vandaag was het voor de verandering bewolkt. Met weemoed namen we afscheid van ons prachtige huis 'Happy feet' en gingen we op weg naar Muizenberg bij Kaapstad.

Onderweg maakten we een stop bij !Khwa TTu om wat meer kennis op te doen over het volk de San. Deze mensen gebruikten maar liefst 5 kliks, maar helaas sterft hun taal uit, gedwongen door hun overheersers om Suidafrikaans te spreken. Onze gids vertelde dat er nog maar 3 (!) mensen zijn die een bepaalde taal machtig zijn.... Dit stemt tot nadenken....

We kregen een rondgang in een oud legervoertuig over het terrein, waar een nederzetting was nagebouwd. De gids toonde ons de verschillende werktuigen die in de oudere nederzettingen nog steeds gebruikt werden, en de kalebas als veldfles, de stokjes om vuur te maken, sieraden, huiden als kleding, en een soort kalimba. We hebben Kothbiro nog even gezongen, daar op de rots, en zowaar.... we kenden het nog. :-)

Nog een paar mooie foto's kunnen maken van de zebra's en elands. En van een broedende struisvogel. Die zat al 3 maanden, afgewisseld door papa struis, op het nest. Ze volgen het verloop met argusogen, want tot nu toe weten ze niet precies hoe lang de broedtijd is van deze soort. Aan het eind van de rit kwam de zon weer te voorschijn, half bewolkt bleef het.

Deze ochtend was voeding voor de ziel (Gerdie), en zo is 't maar net.

De gespotte koe bleek een struisvogel te zijn. :-D

Heb trouwens een nieuwe bijnaam: de leaking lady. Vul zelf maar in...

Petje af voor Karin, die ons samen met Inge door de spits van Kaapstad loodste. Knap, hoor! Goegedaan, meissies! :-) xx

Bij aankomst wachtte ons nog een beste klim naar ons onderkomen, 99+ treden, maar ook dat is gelukt. :-)

We zijn er klaar voor om de groep te ontvangen!

Met Klaarrie op safari

Vandaag een game drive gedaan in Buffelsfontein. We konden niet wachten tot we bij later bij Aquila waren.
Wat was dat indrukwekkend. Vooral het eerste deel, waar de dieren zich van hun beste kant lieten zien: gnoe's, springbokken, zebra's, giraffen, waterbuffels, antilopes, neushoorns, zoveel... en sommigen met jong...

Hoe vervelend het ook is en klinkt, maar door de grote droogte hebben wij kans gehad om meer van deze dieren te zien. Er valt niets meer te grazen, waardoor deze dieren bijgevoerd moeten worden. Heel bizar dat dit ongeluk een beetje ons geluk was.

Nu weer in Langebaan, omdat er ook geen bankgebouw in Yzerfontein is en we nog teen en tander te betalen hadden... en meteen maar weer neergestreken voor een hapje en een drankje en lekker nagenieten van de safari.

Voor de reis-Kuzolala's gaat het rap nu. Ik weet niet of we nog in de ether zijn voor die tijd, maar we wensen jullie nu alvast een heel goeie reis. En we gaan er gewoon van uit dat Toiny erbij is!

Doeiiii, tot gauw!